Η Αναιμία της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου. Ποια είναι η κλινική εικόνα της αναιμίας της χρόνιας νεφρικής νόσου (XNN); Υπάρχει διαφορά στην κλινική εμφάνιση της από τις άλλες αναιμίες;
Τεύχος 28
Δαρδαμάνης Μάνθος
Διευθυντής, Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζα
Η κλινική εικόνα της αναιμίας της ΧΝΝ δεν διαφέρει σημαντικά από εκείνη κάθε άλλης αιτιολογίας. Η κύρια διαφορά εντοπίζεται στην έναρξη της εμφάνισης της στα πλαίσια της εξέλιξης της νεφρικής βλάβης (ΕΝΒ), παραμένει δε η κύρια επιπλοκή σε όλη την πορεία της νόσου. Η μειωμένη παροχή Ο2 στους ιστούς οδηγεί σε σειρά διαταραχών από διάφορα συστήματα, καθώς και σε μια προσπάθεια του οργανισμού να αμβλύνει την υποξία με αντιρροπιστικούς μηχανισμούς [(αύξηση της καρδιακής παροχής, ανακατανομή του αίματος από το δέρμα στα εσωτερικά όργανα, ευκολότερη αποδέσμευση του O2 από την αιμοσφαιρίνη (Hb)]. Σε βαριά αναιμία, η γλοιότητα του αίματος μπορεί να ελαττωθεί μέχρι και στο 1,5 (γλοιότητα νερού = 1,0), ενώ η φυσιολογική της τιμή είναι περίπου 3,0 (τρεις φορές μεγαλύτερη από τη γλοιότητα του νερού. Η αυξημένη καρδιακή παροχή αντισταθμίζει, κατά ένα μέρος, πολλές από τις επι- πτώσεις της αναιμίας, επειδή, παρά το γεγονός ότι κάθε μονάδα όγκου αίματος μεταφέρει μικρά μόνο ποσά οξυγόνου, ο ρυθμός της αιμάτωσης των ιστών μπορεί να αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να αποδίδονται σχεδόν φυσιολογικές ποσότητες οξυγόνου. Μολαταύτα, όταν το άτομο αρχίζει να επιτελεί μυϊκό έργο, η καρδιά δεν είναι σε θέση να αντλεί πολύ μεγαλύτερα ποσοστά αίματος από αυτά που ήδη παρέχει. Κατά συνέπεια, κατά τη διάρκεια μυϊκής δραστηριότητας, η οποία αυξάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις απαιτήσεις σε οξυγόνο, προκαλείται βαριά υποξία των ιστών, συχνά δε και οξεία καρδιακή ανεπάρκεια. Η κλινική έκφραση όλων αυτών των διαταραχών και των προσαρμοστικών μεταβολών του οργανισμού αποτελεί και την κλινική εικόνα της αναιμίας (Πίν. 1). Οι ασθενείς με ΧΝΝ ανέχονται καλύτερα την αναιμία, συγκριτικά με εκείνους που πάσχουν από σοβαρότερης μορφής αναιμία, άλλης αιτιολογίας. Αυτό οφείλεται στο ότι η μείωση του αιματοκρίτη (Ht) στους ασθενείς με ΧΝΝ είναι προοδευτική, παρέχοντας στον οργανισμό χρονικά όρια προσαρμογής.)