dialysis living

Τεύχος 32

Πάνος Ν. Ζηρογιάννης
Νεφρολόγος, τ. Διευθυντής Νεφρολογικής Κλινικής Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ», Πρόεδρος Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος, Αθήνα

Σιμέλλα Προβατοπούλου

Οι κύριες κλινικές εκδηλώσεις των αρρώστων με χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ), πριν την ανακάλυψη της ΕΡΟ, ήταν η αναιμία, η οποία αντιμετωπιζόταν με συχνές μεταγγίσεις αίματος, και η επιδείνωση της ποιότητας ζωής. (Quality of life, QOL). Με την έναρξη της εφαρμογής της ΕΡΟ, στην κλινική πράξη, το 1989, η βασική οδηγία αφορούσε τη μερική διόρθωση της Hb στα 9-10 g/dL, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των μεταγγίσεων, τη βελτίωση της QOL των αρρώστων αυτών, καθώς και τη μείωση της δευτεροπαθούς υπερφόρτωσης του οργανισμού με Fe. Παρόλα αυτά, οι αρχικές κλινικές μελέτες είχαν ως στόχο υψηλότερες τιμές Hb, με μέση τιμή >11 g/dL. Την ίδια περίοδο άρχισαν να εκδηλώνονται, όπως αναφέρει ο Besarab, οι πρώτες πιέσεις από τις φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες επιχορηγούσαν τις κλινικές μελέτες, με κύρια συνισταμένη όχι την Hb στόχο, αλλά την ποσότητα της χορηγούμενης ΕΡΟ, τη συχνότητα και την οδό χορήγησής της, ώστε να εξασφαλιστεί η δυνατότητα της μεγαλύτερης δυνατής μέσης τιμής Hb στον άρρωστο σε χρόνια αιμοκάθαρση (ΧΑ).

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 24

Mαρινάκης Θ.
Επιμελητής Α’, Αιματολογική κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»

Ξανθόπουλος Β.
Ιατρός, Αιματολογική κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»

Η αναιμία αποτελεί την πιο συχνή επιπλοκή της χρονίας νεφρικής νόσου (ΧΝ Ν). Το 1836 ο Bright πρώτος περιέγραψε τη σχέση μεταξύ αναιμίας και ΧΝΝ, ενώ αρκετά χρόνια αργότερα (1922) οι Brown και Roth κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αναιμία στη ΧΝΝ προκαλείται από τη μειωμένη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων (RBC) από το μυελό των οστών. Το 1933, οι Parsons και Ekola-Strolberg διαπίστωσαν την ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ των επιπέδων της αιμοσφαιρίνης (Hb) και της ουραιμίας και μάλιστα με την τιμή της κρεατινίνης (Cr).Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) χαρακτηρίζει ως αναιμία τη συγκέντρωση Hb <13g/dl για τους άνδρες και τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και 12 g/dL για τις υπόλοιπες γυναίκες, ενώ η Επιτροπή του National Kidney Foundation / Kidney Dialysis Outcomes Quality Initiative (KDOQI) προτείνει τη διερεύνηση κάθε αναιμίας σε ασθενείς με ΧΝΝ όταν η τιμή της Hb είναι 11 g/dL για τις γυναίκες στην αναπαραγωγική ηλικία και 12 g/dL για τους άνδρες και τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 16

Θ. Κ. Αγραφιώτης
Διευθυντής, Νεφρολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο “Ασκληπιείο”, Βούλα

Α. Ζέρβα
Επιμελήτρια Β', Νεφρολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο “Ασκληπιείο”, Βούλα

Η δρεπανοκυτταρική νόσος χαρακτηρίζεται από προαγωγή αιμοσφαιρίνης (Hb) με παθολογική λειτουργία (Hbs), η οποία συνδεόμενη με άλλα μόρια “μη φυσιολογικής” Hb μέσα στα ερυθροκύτταρα προκαλεί ανθεκτική μορφολογική διαταραχή αυτών.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 17

Νικόλαος Σωτηρακόπουλος
Νεφρολόγος, Επιμελητής Α', Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής

Μαρία Σταμπολίδου
Παιδίατρος, Επιμελήτρια Α', Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής

Η ερυθροποιητίνη είναι μία γλυκοπρωτεΐνη, η οποία παράγεται κυρίως από τους νεφρούς και ρυθμίζει την ερυθροποίηση, ευοδώνοντας τον πολλαπλασιασμό και την διαφοροποίηση των προγονικών κυττάρων της ερυθράς σειράς. Η ανεπαρκής παραγωγή της από τους πάσχοντες νεφρούς, αποτελεί το κύριο αίτιο αναιμίας στην χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (ΧΝΑ). Ωστόσο, η παραγωγή της ανθρώπινης ανασυνδυασμένης ερυθροποιητίνης (rhEPO) εδώ και 20 χρόνια, άλλαξε θεαματικά την αντιμετώπιση της αναιμίας των ασθενών με ΧΝΑ. Η αναιμία της ΧΝΑ είναι συχνή, αλλά πολλές φορές υποθεραπευόμενη, με αποτέλεσμα να αυξάνει η νοσηρότητα και η θνητότητα των ασθενών και να επηρεάζεται σημαντικά η ποιότητα ζωής τους. Στην ανασκόπηση αυτή εκτός των άλλων αναλύεται ο καλύτερος τρόπος χρήσης της rhEPO, ώστε να προκύπτουν τα μεγαλύτερα οφέλη για τους ασθενείς, καθώς και οι πιθανές παρενέργειες από την χορήγηση της.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 28

Δαρδαμάνης Μάνθος
Διευθυντής, Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζα

Η κλινική εικόνα της αναιμίας της ΧΝΝ δεν διαφέρει σημαντικά από εκείνη κάθε άλλης αιτιολογίας. Η κύρια διαφορά εντοπίζεται στην έναρξη της εμφάνισης της στα πλαίσια της εξέλιξης της νεφρικής βλάβης (ΕΝΒ), παραμένει δε η κύρια επιπλοκή σε όλη την πορεία της νόσου. Η μειωμένη παροχή Ο2 στους ιστούς οδηγεί σε σειρά διαταραχών από διάφορα συστήματα, καθώς και σε μια προσπάθεια του οργανισμού να αμβλύνει την υποξία με αντιρροπιστικούς μηχανισμούς [(αύξηση της καρδιακής παροχής, ανακατανομή του αίματος από το δέρμα στα εσωτερικά όργανα, ευκολότερη αποδέσμευση του O2 από την αιμοσφαιρίνη (Hb)]. Σε βαριά αναιμία, η γλοιότητα του αίματος μπορεί να ελαττωθεί μέχρι και στο 1,5 (γλοιότητα νερού = 1,0), ενώ η φυσιολογική της τιμή είναι περίπου 3,0 (τρεις φορές μεγαλύτερη από τη γλοιότητα του νερού. Η αυξημένη καρδιακή παροχή αντισταθμίζει, κατά ένα μέρος, πολλές από τις επι- πτώσεις της αναιμίας, επειδή, παρά το γεγονός ότι κάθε μονάδα όγκου αίματος μεταφέρει μικρά μόνο ποσά οξυγόνου, ο ρυθμός της αιμάτωσης των ιστών μπορεί να αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να αποδίδονται σχεδόν φυσιολογικές ποσότητες οξυγόνου. Μολαταύτα, όταν το άτομο αρχίζει να επιτελεί μυϊκό έργο, η καρδιά δεν είναι σε θέση να αντλεί πολύ μεγαλύτερα ποσοστά αίματος από αυτά που ήδη παρέχει. Κατά συνέπεια, κατά τη διάρκεια μυϊκής δραστηριότητας, η οποία αυξάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις απαιτήσεις σε οξυγόνο, προκαλείται βαριά υποξία των ιστών, συχνά δε και οξεία καρδιακή ανεπάρκεια. Η κλινική έκφραση όλων αυτών των διαταραχών και των προσαρμοστικών μεταβολών του οργανισμού αποτελεί και την κλινική εικόνα της αναιμίας (Πίν. 1). Οι ασθενείς με ΧΝΝ ανέχονται καλύτερα την αναιμία, συγκριτικά με εκείνους που πάσχουν από σοβαρότερης μορφής αναιμία, άλλης αιτιολογίας. Αυτό οφείλεται στο ότι η μείωση του αιματοκρίτη (Ht) στους ασθενείς με ΧΝΝ είναι προοδευτική, παρέχοντας στον οργανισμό χρονικά όρια προσαρμογής.)

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 32

Μάνθος Δαρδαμάνης
Νεφρολόγος, Διευθυντής Νεφρολογικό Τμήμα Γενικού Νοσοκομείου Πρεβέζης

Δέσποινα Μήσιου
Ειδικευόμενη Γενικής Ιατρικής

Το έλλειμμα σιδήρου (Fe) στον οργανισμό και η εξ αυτού προκύπτουσα αναιμία αναφέρεται για πρώτη φορά το 1500 π.Χ. στον αιγυπτιακό πάπυρο του Ebers, ενώ αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας με άλατα σιδήρου εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στα μέσα του 17ου μ.Χ. αιώνα στη Γαλλία. Οι ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ) παρουσιάζουν κατά κανόνα αρνητικό ισοζύγιο σιδήρου. Τούτο οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Κατά πρώτον, σε ανεπαρκή πρόσληψη, γιατί πολλοί ασθενείς με ΧΝΝ λόγω μειωμένης όρεξης προσλαμβάνουν λιγότερο σίδηρο με την τροφή. Κατά δεύτερον, το ουραιμικό περιβάλλον επιφέρει μειωμένη απορρόφηση σιδήρου από το γαστρεντερικό λόγω της δράσης της εψιδίνης (hepsidin). Επιπρόσθετα, οι απώλειες σιδήρου στους ασθενείς με ΧΝΝ είναι μεγαλύτερες από ό, τι σε υγιή άτομα. Στα φυσιολογικά άτομα, οι ημερήσιες απώλειες στα κόπρανα είναι περί το 1 mg, ενώ στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς μπορεί να είναι 5 - 6 mg.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 35

Δημοσθένης Σταμόπουλος PhD
Ινστιτούτο Προηγμένων Υλικών, Φυσικοχημικών Διεργασιών, Νανοτεχνολογίας και Μικροσυστημάτων, Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», Αθήνα

Ευθύμιος Μάνιος PhD
Ινστιτούτο Προηγμένων Υλικών, Φυσικοχημικών Διεργασιών, Νανοτεχνολογίας και Μικροσυστημάτων, Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», Αθήνα

Ειρήνη Γράψα PhD
Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αρεταίειο»

Βασιλική Γκόγκολα MSc
Ινστιτούτο Προηγμένων Υλικών, Φυσικοχημικών Διεργασιών, Νανοτεχνολογίας και Μικροσυστημάτων, Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», Αθήνα

Νεραντζούλα Μπακιρτζή MD
Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα» και Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»

Η μειωμένη παραγωγή ερυθροποιητίνης και η σιδηροπενία είναι οι δύο κύριοι παράγοντες που δημιουργούν και εντείνουν τη χρόνια αναιμία σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση (ΑΚ). Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν του δίνεται η δέουσα προσοχή, είναι η μειωμένη επιβίωση των ερυθροκυττάρων (ΕΚ), που σχετίζεται με την πρόωρη απομάκρυνσή τους από την κυκλοφορία του αίματος. Τα αίτια της μειωμένης επιβίωσης των ΕΚ δεν είναι ακόμα γνωστά. Μέθοδοι: Στην παρούσα εργασία γίνεται χρήση μιας ισχυρής απεικονιστικής τεχνικής της Νανοτεχνολογίας, της Μικροσκοπίας Ατομικής Δύναμης (ΜΑΔ), για την λεπτομερή καταγραφή της μεμβράνης άθικτων ερυθροκυττάρων (αΕΚ) 7 ασθενών υπό ΑΚ σε σύγκριση με 7 υγιείς δότες, με σκοπό την απόκτηση πληροφορίας σχετικά με τη δομική σταθερότητα των ΕΚ.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 14

Αγγ. Παϊκοπούλου
Νεφρολογικό Τμήμα 3ου Νοσοκομείου ΙΚΑ, Αθήνα

Β. Ορθόπουλος και συνεργάτες
Νεφρολογικό Τμήμα 3ου Νοσοκομείου ΙΚΑ, Αθήνα

Η ανακάλυψη της ανασυνδυασμένης ανθρώπινης ερυθροποιητίνης (ΕΠΟ) και η εφαρμογή της στην κλινική πράξη αποτέλεσε επανάσταση στην αντιμετώπιση της αναιμίας των ασθενών με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (ΧΝΑ). Η ΕΠΟ βελτίωσε την αναιμία στο 95% των νεφροπαθών, με συνέπεια μείωση των μεταγγίσεων και των κινδύνων που τις συνοδεύουν. Παράλληλα, βελτίωσε την ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών, καθώς και τις φυσικές λειτουργίες διαφόρων οργάνων και συστημάτων και ιδίως του καρδιοαναπνευστικού, αυξάνοντας έτσι τις δυνατότητες του ατόμου για εργασία και άσκηση, προκαλώντας ένα πολύτιμο αίσθημα ευεξίας.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο