dialysis living

Τεύχος 36

Dr M.A. Δαρδαμάνης
Διευθυντής, Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας

Η πρώτη αναφερθείσα μέθοδος για την κάθαρση του αίματος ήταν η αφαίμαξη. Σε παπύρους αναφέρεται ότι η αφαίμαξη και η φλεβοτομή ήταν συνήθης πρακτική στην αρχαία Αίγυπτο. Σε τάφους βρέθηκαν νυστέρια και δοχεία συλλογής του αίματος (λήκυθοι) που χρησιμοποιούνταν γι αυτό το σκοπό. Λήκυθοι ήταν συνήθως κέρατα αγελάδας με τρύπες στα μυτερά σημεία, από τα οποία λαμβάνονταν το αίμα με εκμύζηση. Ο Ιπποκράτης (460-377 π.Χ), που έκανε δημοφιλή την αφαίμαξη κατά τους κλασσικούς χρόνους, έγραφε ότι “οι φλεβοτομές κατέχουν την πρώτη θέση προσέγγισης της θεραπείας” για μια μεγάλη σειρά παθήσεων όπως η επιληψία, η αποπληξία, η περιπνευμονία και οι πλευρικές λοιμώξεις. Η επέμβαση γινόταν συνήθως στο χέρι καθώς και σε άλλα τμήματα του σώματος που σχετίζονταν με το φλεγμαίνον ή πάσχον όργανο. Μερικές φορές κατά τη διάρκεια της θεραπείας αφαιρούνταν μεγάλες ποσότητες αίματος μέχρι λιποθυμίας του ασθενούς. Η ελληνική ιατρική επικράτησε στην αρχαία Ρώμη. Ο Κέλσος (53 π.Χ. - 7 μ.Χ.) θεώρησε την αφαίμαξη σαν τον κυριότερο τρόπο απομάκρυνσης τοξικών ουσιών από το σώμα, παρατηρώντας ότι αυτή χρησιμοποιούνταν σαν θεραπεία σε όλες σχεδόν τις ασθένειες. Ο Κέλσος περιέσφιγγε τα αγγεία ενώ συνεχιζόταν η αιμορραγία, σύμφωνος με την άποψη του Ιπποκράτη ότι η φλέβα πρέπει να ανοιχτεί στην ίδια μεριά με τη βλάβη, παρότι η αφαίμαξη από φλέβα του αντίθετου προς τη βλάβη χεριού, είχε γίνει ήδη της «μόδας».

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 36

Ευστάθιος Μητσόπουλος
Νεφρολόγος, Επιμελητής Α ́, Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Ο όρος νεφρική οστεοδυστροφία περιορίζεται σήμερα στη μελέτη των διαταραχών της μορφολογίας του οστού όπως εμφανίζονται στην οστική βιοψία. / Η ινώδης κυστική οστεΐτιδα χαρακτηρίζεται από μεγάλη αύξηση του οστικού μεταβολισμού με αύξηση των οστεοκλαστών, των οστεοβλαστών και του ρυθμού σχηματισμού του οστού, ενώ η εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στο μέτωπο μεταλλοποίησης είναι φυσιολογική ή αυξημένη. / Στην οστεομαλακία παρατηρείται ελαττωματική μεταλλοποίηση εξαιτίας έλλειψης της βιταμίνης D3 με αποτέλεσμα την πάχυνση της στιβάδας του οστεοειδούς. / Στην αδυναμική νόσο παρατηρείται ελαττωματική μεταλλοποίηση εξαιτίας έλλειψης της βιταμίνης D3 με αποτέλεσμα την πάχυνση της στιβάδας του οστεοειδούς. / Η νεφρική απέκκριση του φωσφόρου παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στις μεταβολές των επιπέδων του φωσφόρου στον ορό. Αυτή η παρατήρηση οδήγησε στην υπόθεση της ύπαρξης ορμονών που ρυθμίζουν (αυξάνουν) την απέκκριση του φωσφόρου και οι οποίες ονομάστηκαν φωσφατονίνες. / Τα επίπεδα της καλσιτριόλης μειώνονται σε πρώιμα στάδια της ΧΝΝ (GFR=40-80 ml/min) κυρίως εξαιτίας της κατακράτησης του φωσφόρου και της ελάττωσης της λειτουργούσας νεφρικής μάζας. / Εκτός από την κατακράτηση του φωσφόρου και άλλες ουσίες όπως το ουρικό οξύ και διάφορες ουραιμικές τοξίνες ενοχοποιούνται για τη μείωση της παραγωγής της 1,25(OH)2D3 από την 25(OH)D3. / Το μέγεθος των παραθυρεοειδών αδένων θεωρείται αρκετά καλό κριτήριο της βαρύτητας του ΔΥΠΘ. / Οι μεγαλύτεροι σε μέγεθος παραθυρεοειδείς αδένες παρουσιάζουν συχνότερα οζώδη υπερπλασία παρά διάχυτη. / Η νεοπλαστική αυτή ανάπτυξη του παραθυρεοειδικού ιστού θεωρείται ότι συνοδεύει βαρύτερες μορφές ΔΥΠΘ, υποδηλώνει αυτόνομη ανάπτυξη και αντιστοιχεί στον παλαιότερο όρο «τριτογενής» υπερπαραθυρεοειδισμός.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 36

Μαρκή Ελένη
ΤΕ Νοσηλεύτρια, Υπεύθυνος Σ.Φ.Π.Κ. ΓΝΑ «ΛΑΪΚΟ»

Κεραμιανάκη Όλγα
ΤΕ Νοσηλεύτρια, Προϊσταμένη Σ.Φ.Π.Κ. ΓΝΑ «ΛΑΪΚΟ»

Η Περιτοναϊκή Κάθαρση γίνεται με την εισαγωγή 1-2 λίτρων πυκνών σακχαρούχων - αλατούχων διαλυμάτων στην περιτοναϊκή κοιλότητα, που αντικαθίστανται κάθε 4-6 ώρες από φρέσκο διάλυμα. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται διαφορά πυκνότητας εκατέρωθεν της περιτοναϊκής μεμβράνης αναγκάζοντας το νερό, το νάτριο, το κάλιο, την ουρία και άλλες τοξικές ουσίες να περνούν από το αίμα στην περιτοναϊκή κοιλότητα και να αποβάλλονται κατά την αλλαγή του παλιού με το φρέσκο διάλυμα. Για την επίτευξη της περιτοναϊκής κάθαρσης γίνεται χειρουργική εμφύτευση ειδικού καθετήρα στην περιτοναϊκή κοιλότητα που στερεώνεται και ράβεται μέσα σε μια σήραγγα (tunnel) στα τοιχώματα της κοιλιάς. Όταν επουλωθεί το τραύμα το τοίχωμα έχει κλείσει αεροστεγώς και η μόνη επικοινωνία γίνεται μέσω του καθετήρα.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 36

Σχοινάς Λ. Αντώνιος
Νεφρολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός

Η υπερκαλιαιμία θεωρείται επείγουσα όταν το Κ+ του ορού ξεπερνά τα 6 mEq/L, χαρακτηρίζεται από ταχεία άνοδο της συγκέντρωσης Κ+ ή συνοδεύεται από νεφρική ανεπάρκεια, μεταβολική οξέωση ή ηλεκτροκαρδιογραφικές (ΗΚΓ/κές) διαταραχές. / Η επείγουσα υπερκαλιαιμία οφείλεται σε παράγοντες που αυξάνουν την πρόσληψη του Κ+, ευνοούν την έξοδό του από τα κύτταρα και ανταγωνίζονται την κάθαρσή του από τους νεφρούς. / Στην πράξη μπορεί να εκδηλωθεί με μία πλειάδα ΗΚΓ/κών διαταραχών που αφορούν σ’ όλα τα επάρματα, αλλά δεν αποκλείεται η πρώτη εκδήλωση της αιφνίδιας υπερκαλιαιμίας να είναι η κοιλιακή μαρμαρυγή ή η ασυστολία. / Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ενέργειες για ανταγωνισμό της δράσης του Κ+ σε επίπεδο κυτταρικής μεμβράνης, ανακατανομή του εντός του κυττάρου και απομάκρυνση από τον οργανισμό.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Τεύχος 36

Αδαμίδης Ν. Κωνσταντίνος
Νεφρολόγος, ΜΧΑ «Bionephros»

Το Ca²⁺ είναι ένα από τα αφθονότερα κατιόντα του οργανισμού και αποτελεί τον σημαντικότερο ρυθμιστή της νευρομυϊκής διεγερσιμότητας και της μυϊκής λειτουργίας. / Η τελική του συγκέντρωση στο εξωκυττάριο υγρό καθορίζεται από την διαιτητική του πρόσληψη, τη νεφρική του απέκκριση καθώς και από την απελευθέρωση ή την εναπόθεσή του στα οστά. / Στην παραπάνω ομοιόσταση του Ca²⁺, η παραθορμόνη και η βιταμίνη D διαδραματίζουν το σημαντικότερο ρόλο. / Η κλινική εικόνα της σοβαρής υπασβεστιαιμίας περιλαμβάνει κυρίως την αυξημένη νευρομυϊκή διεγερσιμότητα (τετανία) και καρδιακές αρρυθμίες. Οι εκδηλώσεις εξαρτώνται από τον βαθμό της υπασβεστιαιμίας, αλλά και από την ταχύτητα εγκατάστασης της διαταραχής. / Η αντιμετώπιση της επείγουσας υπασβεστιαιμίας συνίσταται στην άμεση ενδοφλέβια χορήγηση Ca²⁺ μέχρι την ύφεση της συμπτωματολογίας. Συχνά, είναι απαραίτητη η παράλληλη χορήγηση βιταμίνης D. Σε δεύτερο χρόνο πρέπει να αντιμετωπίζεται η υποκείμενη αιτία. / Η υπερασβεστιαιμία προκαλεί ελάττωση της νευρομυϊκής διεγερσιμότητας και αύξηση της ευαισθησίας στη δακτυλίτιδα. Η σοβαρότητα των εκδηλώσεων εξαρτάται από τον βαθμό αλλά και από την ταχύτητα εγκατάστασης της διαταραχής. / Ο ακρογωνιαίος λίθος στην θεραπεία της επείγουσας υπερασβεστιαιμίας είναι η άμεση επιθετική ενυδάτωση. Ακολουθεί η χορήγηση καλσιτονίνης και διφωσφονικών, τα οποία έχουν αθροιστική δράση.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο