Δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός - Νεφρική οστεοδυστροφία
Τεύχος 36
Ευστάθιος Μητσόπουλος
Νεφρολόγος, Επιμελητής Α ́, Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»
Ο όρος νεφρική οστεοδυστροφία περιορίζεται σήμερα στη μελέτη των διαταραχών της μορφολογίας του οστού όπως εμφανίζονται στην οστική βιοψία. / Η ινώδης κυστική οστεΐτιδα χαρακτηρίζεται από μεγάλη αύξηση του οστικού μεταβολισμού με αύξηση των οστεοκλαστών, των οστεοβλαστών και του ρυθμού σχηματισμού του οστού, ενώ η εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στο μέτωπο μεταλλοποίησης είναι φυσιολογική ή αυξημένη. / Στην οστεομαλακία παρατηρείται ελαττωματική μεταλλοποίηση εξαιτίας έλλειψης της βιταμίνης D3 με αποτέλεσμα την πάχυνση της στιβάδας του οστεοειδούς. / Στην αδυναμική νόσο παρατηρείται ελαττωματική μεταλλοποίηση εξαιτίας έλλειψης της βιταμίνης D3 με αποτέλεσμα την πάχυνση της στιβάδας του οστεοειδούς. / Η νεφρική απέκκριση του φωσφόρου παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στις μεταβολές των επιπέδων του φωσφόρου στον ορό. Αυτή η παρατήρηση οδήγησε στην υπόθεση της ύπαρξης ορμονών που ρυθμίζουν (αυξάνουν) την απέκκριση του φωσφόρου και οι οποίες ονομάστηκαν φωσφατονίνες. / Τα επίπεδα της καλσιτριόλης μειώνονται σε πρώιμα στάδια της ΧΝΝ (GFR=40-80 ml/min) κυρίως εξαιτίας της κατακράτησης του φωσφόρου και της ελάττωσης της λειτουργούσας νεφρικής μάζας. / Εκτός από την κατακράτηση του φωσφόρου και άλλες ουσίες όπως το ουρικό οξύ και διάφορες ουραιμικές τοξίνες ενοχοποιούνται για τη μείωση της παραγωγής της 1,25(OH)2D3 από την 25(OH)D3. / Το μέγεθος των παραθυρεοειδών αδένων θεωρείται αρκετά καλό κριτήριο της βαρύτητας του ΔΥΠΘ. / Οι μεγαλύτεροι σε μέγεθος παραθυρεοειδείς αδένες παρουσιάζουν συχνότερα οζώδη υπερπλασία παρά διάχυτη. / Η νεοπλαστική αυτή ανάπτυξη του παραθυρεοειδικού ιστού θεωρείται ότι συνοδεύει βαρύτερες μορφές ΔΥΠΘ, υποδηλώνει αυτόνομη ανάπτυξη και αντιστοιχεί στον παλαιότερο όρο «τριτογενής» υπερπαραθυρεοειδισμός.