facebook 3 32linkedin 3 32

Τεύχος 37

37 cover

> Ικοδεξτρίνη και περιτοναϊκή κάθαρση:Πλεονεκτήματα και νέες εφαρμογές
> Ιατρογενείς μεταβολικές αλκαλώσεις και μεταβολικές αλκαλώσεις από φάρμακα
> Φάρμακα που προκαλούν υπερκαλιαιμική υπερχλωραιμική μεταβολική οξέωση
> Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας κατά την ενδοφλέβια χορήγηση διαλυμάτων. Χορήγηση διττανθρακικών. Πότε και σε ποια ποσότητα;
> Πρωτεϊνουρία. Από την αρχαιότητα έως τις επιστημονικές μελέτες του 19ου αιώνα


Για να ανοίξετε τα αρχεία θα χρειαστεί να εγκαταστήσετε το πρόγραμμα Adobe Reader, (μπορείτε να το κατεβάσετε απο εδώ, αν δεν το έχετε ήδη εγκατεστημένο στον υπολογιστή σας). Για καλύτερη προβολή των αρχείων στον Adobe Reader, παρακαλώ επιλέξτε το Μενού View (Προβολή) > Page Display (Προβολή σελίδας) > Two-up (Ανά δύο).


 

Ικοδεξτρίνη και περιτοναϊκή κάθαρση: Πλεονεκτήματα και νέες εφαρμογές

Τεύχος 37

Περικλής Δουζδαμπάνης
Νεφρολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών, Μονάδα Χρόνιας Αιμοκάθαρσης Κυανός Σταυρός Πατρών

Τα περιτοναϊκά διαλύματα ικοδεξτρίνης, έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία από τους νεφρολόγους εδώ και δύο δεκαετίες. Η ικοδεξτρίνη είναι μία εναλλακτική ωσμωτικώς δρώσα ουσία. Αποτελεί ένα πολύπλοκο μείγμα υδατοδιαλυτών πολυμερών της γλυκόζης και έχει παρόμοια βιοχημική δομή με το γλυκογόνο. Τα περιτοναϊκά διαλύματα ικοδεξτρίνης παράγουν υπερδιήθημα μέσω κολλοειδο-ωσμωατικής πίεσης. Η απορρόφηση της ικοδεξτρίνης από την περιτοναϊκή κοιλότητα είναι περιορισμένη και επιτυγχάνεται μόνο μέσω επαγωγής από τα λεμφικά αγγεία του περιτοναίου. Έτσι, η οσμωτική κλίση παραμένει σχετικά σταθερή και με αυτό τον τρόπο παράγεται υπερδιήθημα καθ’όλη της διάρκεια της μακράς αλλαγής.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Ιατρογενείς μεταβολικές αλκαλώσεις και μεταβολικές αλκαλώσεις από φάρμακα

Τεύχος 37

Φουρτούνας Α. Κων/ντίνος
Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας-Νεφρολογίας Νεφρολογικό Κέντρο-Τομέας Παθολογίας, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών

37 2

Οι κυριότερες ιατρογενείς μεταβολικές αλκαλώσεις είναι οι παρακάτω: Μετάγγιση μεγάλης ποσότητας αίματος (εξαιτίας κιτρικών, υπογκαιμίας) / Χρήση διαλυμάτων παρεντερικής διατροφής στη ΜΕΘ (εξαιτίας κιτρικών, γαλακτικών, υπογκαιμίας) / Μετά από αντιμετώπιση γαλακτικής οξέωσης ή κετοξέωσης (εξαιτίας άσκοπης χορήγηση HCO3-) / Κατά τη διενέργεια πλασμαφαίρεσης (εξαιτίας κιτρικών) / Μετά από υπερκαπνία (εξαιτίας ταχείας πτώσης της PaCO2 διαμέσου του αναπνευστήρα στη ΜΕΘ) / Κατά τη διενέργεια συνεχών μεθόδων υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας (εξαιτίας των κιτρικών) / Κατά τη διενέργεια περιτοναϊκής κάθαρσης (εξαιτίας των νεότερων διαλυμάτων με υψηλή συγκέντρωση HCO3- σε ασθενείς με υπολειμματική νεφρική λειτουργία) / Μετά από μεταμόσχευση ήπατος (εξαιτίας των κιτρικών, διουρητικών, υπογκαιμίας, υπομαγνησιαιμίας) / Τα κυριότερα φάρμακα που σχετίζονται με την εμφάνιση μεταβολικής αλκάλωσης είναι τα διουρητικά / Πιο σπάνια με την εμφάνιση μεταβολικής αλκάλωσης σχετίζονται τα παρακάτω: Συμπληρώματα/δεσμευτικά φωσφόρου που περιέχουν Ca2+ σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία / Εξωγενής χορήγηση αλκάλεoς (σε μεγάλη ποσότητα) / Αντιβιοτικά (πενικιλλίνη, καρβενικιλλίνη, πιπερακιλλίνη-ταζομπακτάμη, μεροπενέμη, τικαρκιλίνη, γενταμυκίνη, κολιστίνη)

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Φάρμακα που προκαλούν υπερκαλιαιμική υπερχλωραιμική μεταβολική οξέωση

Τεύχος 37

Πλέρος Χρήστος
Νεφρολόγος, Επιμελητής Β’, Νεφρολογικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας

Η παρουσία Na+ στο αθροιστικό σωληνάριο αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση απέκκρισης K+ από τα θεμέλια κύτταρα. Δεν ισχύει το ίδιο για την αλδοστερόνη / Η ΝΣΟ IV εκφράζει γενικευμένη διαταραχή του άπω σωληναρίου και αποτελεί συνήθως πολυπαραγοντική διαταραχή / Η ΝΣΟ IV σπανίως εμφανίζεται σε ασθενείς με φυσιολογική νεφρική λειτουργία / Ο υποαλδοστερονισμός και η υπερκαλιαιμία συνοψίζουν παθοφυσιολογικά όλα τα αίτια ΝΣΟ IV / Τα ΜΣΑΦ και οι αναστολείς του άξονα ΡΑΑ αποτελούν τα συχνότερα φαρμακευτικά αίτια ΝΣΟ IV / Ο κίνδυνος της υπερκαλιαιμίας από συγχορήγηση α-ΜΕΑ/ARB και ανταγωνιστών αλδοστερόνης είναι πιθανότατα υποεκτιμημένος / Η χορήγηση υψηλών δόσεων τριμεθοπρίμης σε HIV θετικούς ασθενείς προκαλεί υπερκαλιαιμία >5 mEq/L σε ποσοστό 50% / Χρειάζεται τακτική παρακολούθηση των επιπέδων K+ σε ασθενείς υπό θεραπεία με ηπαρίνη, η οποία καταστέλλει την παραγωγή αλδοστερόνης / Η ΝΣΟ IV αποτελεί συχνή διαταραχή στους ασθενείς με μεταμόσχευση νεφρού που λαμβάνουν αναστολείς της καλσινευρίνης / Η αλκαλοποίηση των ούρων αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την υπερκαλιαιμία από χορήγηση τριμεθοπρίμης.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας κατά την ενδοφλέβια χορήγηση διαλυμάτων. Χορήγηση διττανθρακικών. Πότε και σε ποια ποσότητα;

Τεύχος 37

Στυλιανού Κωνσταντίνος
Νεφρολόγος, Επιμελητής Α΄, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου

Η χορήγηση μεγάλων όγκων φυσιολογικού ορού συνοδεύεται από την εμφάνιση υπερχλωραιμικής μεταβολικής οξέωσης εξαιτίας αυξημένης περιεκτικότητας του φυσιολογικού ορού σε CI- / Νεότερα κρυσταλλοειδή ή κολλοειδή διαλύματα έχουν αντικαταστήσει μέρος του CI- με οργανικά ανιόντα, ώστε να μειωθεί η περιεκτικότητα σε CI- (ισοζυγισμένα διαλύματα) / Η χορήγηση μεγάλων όγκων δεξτρόζης 5% θα προκαλέσει υπερχλωραιμική οξέωση παρά την απόλυτη μείωση της συγκέντρωσης του CI- στο πλάσμα, καθώς η απόλυτη μείωση του Na+ θα είναι μεγαλύτερη / Τα οργανικά ανιόντα που προστίθενται αποτελούν ισοδύναμα διττανθρακικών καθώς μεταβολίζονται από τους ιστούς σε διττανθρακικά, με αποτέλεσμα να μη διαταράσσεται σημαντικά η οξεοβασική ισορροπία / Η κατανόηση των οξεοβασικών μεταβολών που προκαλούν τα ενδοφλέβια διαλύματα καθίσταται ευκολότερη με τη μέτρηση της δραστικής διαφοράς ισχυρών ιόντων (SID) που εμπεριέχουν, με βάση τη θεωρία του Stewart / Η θεραπεία της μεταβολικής οξέωσης με διττανθρακικά έχει σχετιστεί με αυξημένη θνητότητα, τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε πειραματόζωα / Στη διαβητική κετοξέωση δεν απαιτείται σχεδόν ποτέ η χορήγηση διττανθρακικών παρά μόνο σε περιπτώσεις σοβαρής χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας, όπου η οξέωση μπορεί να γίνει απειλητική / Η θεραπεία με διττανθρακικά ενδείκνυται όταν το αρτηριακό pH πέσει κάτω από 7 αλλά ο κανόνας αυτός δεν είναι απόλυτος και πρέπει να εξατομικεύεται / Για τη χορήγηση της σωστής ποσότητας διττανθρακικών θα πρέπει να υπολογίζεται ο όγκος κατανομής τους, ο οποίος αυξάνεται πολύ στη βαριά οξυαιμία, ενώ αντίθετα ελαττώνεται ελάχιστα στην αλκαλαιμία / Η κύρια φροντίδα μας πρέπει να είναι η διόρθωση της υποκείμενης αιτίας της οξέωσης, διαφορετικά οποιαδήποτε διόρθωσή της με διττανθρακικά είναι μάταιη και ενίοτε επιβλαβής

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Πρωτεϊνουρία. Από την αρχαιότητα έως τις επιστημονικές μελέτες του 19ου αιώνα

Τεύχος 37

Εμμανουήλ Μαγιορκίνης
Βιοπαθολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Αριστείδης Διαμαντής
Κυτταρολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Γραφείο Μελέτης Ιστορίας Ελληνικής Ναυτικής Ιατρικής, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών

Πρωτεϊνουρία ή λευκωματουρία ονομάζεται η παρουσία πρωτεΐνης (λευκώματος) στα ούρα. Ο όρος “πρωτεϊνουρία” χρησιμοποιείται όταν ικανή ποσότητα αλβουμίνης στα ούρα δίνει θετική αντίδραση στις συνήθεις εργαστηριακές δοκιμασίες (απέκκριση πρωτεΐνης η οποία ξεπερνά τα 150 mg/dL ημερησίως). Καίτοι, η πρωτεϊνουρία ως φαινόμενο είχε παρατηρηθεί πολύ νωρίτερα από το 19ο αιώνα, εντούτοις οι περισσότεροι ερευνητές αποδίδουν τον όρο "πρωτεϊνουρία" στον Άγγλο γιατρό και πρωτοπόρο ερευνητή των νεφρικών παθήσεων Richard Bright (1789-1858,) όταν για πρώτη φορά ο ίδιος χρησιμοποίησε τη λέξη αυτή στο βιβλίο του “Reports of medical cases”.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο