facebook 3 32linkedin 3 32

Επείγουσα υπονατριαιμία

Τεύχος 35

Μάνου Ελένη
Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α΄, Γ.Ν. Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη

Η σοβαρή υπονατριαιμία αντανακλά αφενός στην παθοφυσιολογία του κάθε ασθενή και αφετέρου στις θεραπευτικές επιλογές, είτε αυτές αφορούν άμεσα σε διάφορες πράξεις, είτε έμμεσα στις λανθασμένες προσπάθειες ανάταξης της ίδιας της διαταραχής/Ο ρόλος της τονικότητας του ορού στην υπονατριαιμία καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικός αφού η τονικότητα είναι αυτή που ευθύνεται για τα συμπτώματα και τη σοβαρότητα της κλινικής εικόνας και όχι η αριθμητική τιμή των επιπέδων του Na+ στον ορό /Κάθε βαριά υπονατριαιμία δεν αποτελεί επείγουσα κατάσταση, η έννοια του επείγοντος έχει να κάνει με το πόσο γρήγορα έγινε η μείωση του Na+ και κυρίως με το κατά πόσο έχει εγκατασταθεί ή όχι συμπτωματολογία εγκεφαλικού οιδήματος /Ο εγκέφαλος αντιδρά στην εξοίδηση των κυττάρων του αποβάλλοντας ενδογενείς ηλεκτρολύτες και ωσμώλια για να προσαρμοστεί στις συνθήκες χαμηλής τονικότητας /Η θορυβώδης συμπτωματολογία της οξείας υπονατριαιμίας δεν συνοδεύει τη χρόνια μορφή εξαιτίας της πίστωσης χρόνου που δίδεται στον εγκέφαλο για προσαρμογή στο υπονατριαιμικό περιβάλλον /Ο ρυθμός διόρθωσης της υπονατριαιμίας πρέπει να ακολουθεί κανόνες με ανώτερο στόχο τα 10 mEq/L το πρώτο 24ωρο, ενώ σε επείγουσα εικόνα εγκεφαλικού οιδήματος το Na+ ορού μπορεί να αυξηθεί ακόμη και κατά 1-2 mEq/L/ώρα τις πρώτες ώρες, απομακρύνοντας τον ασθενή από μία πιθανή θανατηφόρο εξέλιξη /Η μετεγχειρητική υπονατριαιμία πλήττει περισσότερο τις νεαρές, προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, διαμέσου πιθανού ανασταλτικού ρόλου των οιστρογόνων επί της προσαρμοστικής ικανότητας του εγκεφάλου, προκαλώντας δυνητικά μόνιμες βαριές βλάβες του ΚΝΣ ή ακόμη και θανατηφόρο προσβολή /Ο όρος SIADΗ έχει δώσει τη θέση του στο γενικότερο όρο SIAD, που αναφέρεται στην απρόσφορη αντιδιούρηση και όχι στην ορμόνη εξαιτίας του ότι δεν οφείλεται πάντοτε στα αυξημένα επίπεδα της ADH αλλά και σε μεταβολές σε επίπεδο μεταλλάξεων των υποδοχέων της βαζοπρεσσίνης στο νεφρικό σωληνάριο /Τα διουρητικά που κατά βάση προκαλούν υπονατριαιμία είναι τα θειαζιδικά σε αντίθεση με εκείνα της αγκύλης του Ηenle εξαιτίας διαφοράς στον τρόπο δράσης τους ως προς την παράμετρο της συμπυκνωτικής ικανότητας του νεφρικού μυελού /Η πρόκληση τοκετού και άλλες μαιευτικές επεμβάσεις καθώς και η συχνά διενεργούμενη διουρηθρική προστατεκτομή μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση οξείας υπονατριαιμίας την οποία οι μαιευτήρες και οι ουρολόγοι θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθούν και να εκτιμήσουν έγκαιρα τη βαρύτητά της /Οι περισσότερες μορφές υπονατριαιμίας ανήκουν στον τύπο της χρόνιας, ασυμπτωματικής διαταραχής, χωρίς όμως να αποκλείεται η μετάπτωσή τους, κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, στην κατηγορία του επείγοντος /Η αντιμετώπιση της οξείας και επείγουσας υπονατριαιμίας χρήζει χορήγησης υπέρτονου διαλύματος NaCl 3%, με ρυθμό από 1 ml έως και 2-3 ml διαλύματος/kgΒΣ/ώρα, ενώ σε εμφάνιση σπασμών απαιτείται και αντιεπιληπτική αγωγή.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Η ρύθμιση του φωσφόρου στον αιμοκαθαιρόμενο ασθενή

Τεύχος 45

Μάνου Ελένη
Επιμελήτρια Α' Νεφρολογίας Γ.Ν. Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκη

Ο φώσφορος (phosphorus, Ρi) συμμετέχει σε πλήθος, απαραίτητων για τη ζωή ενώσεων, είτε ως ανόργανος είτε ως οργανικός Ρi, αντιπροσωπεύοντας το 1% του σωματικού μας βάρους, με το 85% να βρίσκεται στον οστίτη ιστό, το υπόλοιπο 14% να είναι ενδοκυττάριο, ενώ μόλις το 1% του συνολικού Ρi βρίσκεται στον εξωκυττάριο χώρο και στο αίμα. / Οι δύο όροι που συχνά χρησιμοποιούνται εναλλάξ: phosphorus και phosphate διαφέρουν χημικά μεταξύ τους, με τον πρώτο να αναφέρεται στο στοιχείο του Ρi και τον δεύτερο στα ανόργανα άλατα και στις οργανικές ενώσεις του φωσφορικού οξέος, για τον λόγο αυτό θα πρέπει ο κάθε όρος να εκφράζεται με την ορθή μονάδα μέτρησης / Η χρόνια νεφρική νόσος (ΧΝΝ) και ειδικότερα το τελικό στάδιό της (ΧΝΝΤΣ) και η θεραπεία υποκατάστασης (ΘΥ) είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις διαταραχές του μεταβολισμού και της ομοιόστασης του Ρi, καθώς και με τις επιπλοκές που προκύπτουν από την ανεπαρκή απομάκρυνσή του από τον οργανισμό

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Ομοιοστασία καλίου σε ασθενή υπό αιμοκάθαρση

Τεύχος 31

Ελένη Μάνου
Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α', Νεφρολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Η ομοιοστασία του Κ+ σε ασθενείς με ΧΝΝ τελικού σταδίου υπό ΑΚ στηρίζεται κατά μείζονα λόγο στη δυνατότητα ανακατανομής του ανάμεσα στον ενδο- και εξωκυττάριο χώρο, σε εξωνεφρικές οδούς αποβολής του που αναλαμβάνουν πιο ενεργό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων του στο αίμα και βέβαια στη διαδικασία της ΑΚ. Η έκκριση του Κ+ από το εντερικό επιθήλιο στην ΑΚ μπορεί να πετύχει 2πλάσιες ή και 3πλάσιες ποσότητες αποβαλλόμενου Κ+ από το φυσιολογικό, που υπολογίζονται στα 0,3 mΕq/kgΒΣ/24ωρο, ενώ το συχνό πρόβλημα της δυσκοιλιότητας εμποδίζει αυτή την αντισταθμιστική απώλεια. Η διαιτητική πρόσληψη του Κ+ σε ανουρικούς ασθενείς υπό ΑΚ θα πρέπει να υπολογίζεται, σε σταθερές συνθήκες, στα 2-3 gr ή αλλιώς 50-75 mEq Κ+ /24ωρο. Οι βασικές ορμόνες που ρυθμίζουν την κυτταρική πρόσληψη του Κ+, είναι η ινσουλίνη, οι κατεχολαμίνες, η αλδοστερόνη και η παραθορμόνη, αποκτώντας ιδιαίτερη σημασία στην ΑΚ εξαιτίας της επίδρασης πολλών, συχνά χορηγούμενων, φαρμάκων είτε επί του άξονα είτε επί του τρόπου δράσης των ορμονών αυτών. Η διαδικασία της ΑΚ αποτελεί τη βασική συνιστώσα ρύθμισης του Κ+ και τον μόνο τρόπο γρήγορης μείωσης των υψηλών επιπέδων του, με προσοχή στο φαινόμενο αναπήδησης του Κ+ μετά το πέρας μιας συνεδρίας για την αντιμετώπιση οξείας υπερκαλιαιμίας. Μία επαρκής κλασική ΑΚ 4 ωρών μπορεί να αποβάλλει 80-140 mEq Κ+ , πετυχαίνοντας αρχικά μία απότομη πτώση των προ της συνεδρίας επιπέδων, η οποία ακολουθείται από μία πιο βαθμιαία και μειούμενη πτώση προϊούσης της συνεδρίας, που μεταφράζεται σε ένα plateau μετά τις 3 ώρες ΑΚ, ανεξάρτητο από τη συγκέντρωση του Κ+ στο διάλυμα αιμοκάθαρσης.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

Παρέχεται πλήρης κατάλογος των συγγραφέων.
Παρακαλώ, επιλέξτε το επιθυμητό όνομα του συγγραφέα και θα εμφανιστούν όλες οι σχετικές δημοσιεύσεις ακριβώς κάτω από τη λίστα των συγγραφέων.